Wyciskarki soku w przeciwieństwie do sokowirówek należą do urządzeń wolnoobrotowych, które wykorzystują siłę miażdżenia do wyciskania soku. Ich metoda działania jest kilkuetapowa. Najważniejszym aspektem działania jest jednak obecność obracającego się wewnątrz wałka ślimakowego, który miażdży i wyciska surowiec. W większości wyciskarek wałek obraca się z prędkością oscylującą wokół 70 – 120 obrotów na minutę, co pozwala zoptymalizować proces pracy i zapobiegać napowietrzaniu i nagrzewaniu się wyciskanego surowca.
Działanie wyciskarki do soków złożone jest z kilku etapów. W pierwszej kolejności wyciskarka miażdży i wyciska owoce lub warzywa, w celu przerwania włókien i ścian komórkowych miąższu. Następnie dochodzi do wydobycia soku ze zmiażdżonego miąższu poprzez silne wyciskanie, dzięki któremu uwalniany jest sok z komórek i przestrzeni pomiędzy nimi. Uzyskany sok wraz ze wszystkimi witaminami, enzymami i składnikami odżywczymi zostaje w efekcie odsączony przez sito, a następnie wypływa do podstawionego naczynia. Wyciśnięty, suchy miąższ zostaje odprowadzany do osobnego, zewnętrznego zbiornika.
Sok wyciskany przy użyciu wyciskarki wolnoobrotowej charakteryzuje się dużą gęstością i bogactwem minerałów i składników odżywczych. Pod względem jakości wyprzedza on znacznie soki pochodzącego z sokowirówki. Jest on bogatszy o enzymy, witaminy i składniki odżywcze, które pozostają „żywe” i niezniszczone w procesie wyciskania. Sok posiada zazwyczaj jedynie niewielką ilość piany, która wskazuje na minimalnej napowietrzenie. W efekcie okres jest przydatności jest znacznie dłuższy, aniżeli ma to miejsce w przypadku soku wyciśniętego przez sokowirówkę i wynosi zazwyczaj 24 godziny.
Wyciskarki dzielą się na cztery podstawowe rodzaje – jednoślimakową, dwuślimakową, pionową i poziomą. Nazwy te pochodzą od ich konstrukcji. Ilość ślimaków (jednoślimakowa lub dwuślimakowa) w praktyce determinuje również wydajność pracy urządzenia, która zawiera się w ilości uzyskiwanego soku z jednostki surowca. Z kolei podział na pionowe i poziome wpływa bezpośrednio na łatwość mycia, gęstość soku i posiadanie funkcji dodatkowych.
Charakterystyka:
– Wyciskarki do soków – poziome
Jednoślimakowe wyciskarki do soków wykorzystują w swojej pracy siłę miażdżenia wałka ślimakowego, który wyciska surowiec i odsącza sok przez system sit. Wyciskarki te zaliczane są do urządzeń wolnoobrotowych, pracujących z prędkością nieprzekraczającą 120 obrotów na minutę. Technologia ta nazywana jest bardzo często „wyciskaniem na zimno”. Nie wytwarza ona ciepła, nie niszczy składników odżywczych zawartych w wyciskanym surowcu. Wolne obroty wyciskarki zapobiegają napowietrzeniu soki, co pozwala na dłużej zachować w nim enzymy, witaminy i minerały.
Do ich najważniejszych atutów zaliczyć można wysoką jakość wyciskanego soku – bogatego w mikro i makroelementy. W trakcie wyciskania sok nie nagrzewa się i nie natlenia, a zawarte w nim składniki odżywcze nie zostają zniszczone. Doskonale radzą sobie z praktycznie każdym rodzajem warzyw i owoców. Dzięki obecności nowoczesnej technologii wyciskania można uzyskać nawet dwa razy więcej soki, niż z przeciętnej sokowirówki. Wyciskarki te są bardzo proste w użytkowaniu i czyszczeniu – charakteryzują się bowiem prostą budową. Mogą być z powodzeniem używane przez okres wielu lat.
– Wyciskarki do soków – pionowe
Z wyglądu bardzo przypominają sokowirówki. Pionowe wyciskarki soku posiadają wałek ślimakowy usytuowany w pionie. Tym samym surowiec ten nie wymaga popychania, gdyż opada w głąb tuby wsadowej dzięki sile grawitacji. Do ich najważniejszych cech zaliczyć możemy prostotę funkcjonowania, dzięki pionowej konstrukcji, oraz możliwość wieloletniego funkcjonowania. Obecne na rynku wyciskarki pionowe posiadają funkcję przepłukiwania „na biegu” – bez demontażu, przy włączonej wyciskarce. Funkcja ta jest szczególnie przydatna w przypadku wyciskania kilku rodzajów soku, jeden po drugim. Zapobiega to mieszaniu się smaków.
Do minusów wyciskarek pionowych zaliczymy przede wszystkim pracochłonne mycie. Z uwagi na swoją konstrukcję, wyciskarki te mają więcej elementów i sporo drobnych elementów, w których lubi gromadzić się miąższ. Czyszczenie tych wyciskarek jest niemal tak czasochłonne, jak mycie wyciskarek dwuślimakowych. Oprócz tego wyciskarki pionowe nie posiadają dużej ilości funkcji. Przystosowane są bowiem do wyciskania soków z warzyw i owoców. Nie można przy ich użyciu mielić jakiegokolwiek surowca, homogenizować warzyw i owoców, ani formować makaronu.
– Wyciskarki do soków – jednoślimakowe
Wyciskarki jednoślimakowe charakteryzują się efektywnością i funkcjonalnością. Łączą w sobie bardzo często funkcje sokowirówki i wyciskarki. Dzięki temu surowce są ścierane na mus, a następnie miażdżone przez wałek ślimakowy. W efekcie, uwolniony w tym procesie sok zostaje odsączony przez sito i wypływa z zewnętrznego naczynia. Wyciśnięty miąższ jest usuwany do osobnego pojemnika pod otworem wypustowym. Do ich najważniejszych zalet zaliczymy szybkość i efektywność pracy, możliwość wyciskania dużych ilości owoców i warzyw w krótkim czasie, a także efektywne wyciskanie warzyw twardych i korzeniowych (seler lub marchew).
Do minusów z kolei zaliczymy napowietrzenie i niszczenie składników odżywczych zawartych w soku, które powstaje na skutek szybkich obrotów. Wyciskarka jednoślimakowa może nie radzić sobie także z wyciskaniem trawy pszenicznej i roślin liściowych, ponieważ ich włókna mają tendencję do okręcania się wokół ostrzy.
– Wyciskarki do soków – dwuślimakowe
Dwuślimakowe wyciskarki do soków należą do grupy urządzeń wolnoobrotowych, dzięki czemu nie napowietrzają soku, a zapobiegają utlenianiu enzymów i substancji odżywczych, które są w nim zawarte. Wyciskarki dwuślimakowe posiadają dwa wałki ślimakowe, które położone są równolegle do siebie zazębiając się. Surowiec w postaci kawałków owoców lub warzyw jest tłoczony między i konsekwentnie miażdżony, co pozwala uwolnić sok i składniki odżywcze znajdujące się w jego komórkach. Kolejno, wyciśnięty już sok zostaje przesączony przez filtr i usuwa z niego resztki włókien i drobin miąższu.
Dwuślimakowe wyciskarki są najbardziej efektywne spośród wszystkich modeli dostępnych na rynku. Dzięki nim możliwe jest uzyskanie dużej ilości soku z niemal każdego gatunku owoców i warzyw. Świetnie radzą sobie z roślinami zielonymi, takimi jak pokrzywa, szpinak, pietruszka czy kapusta. Skrupulatna praca dwóch ślimaków gwarantuje wydobycie dużej ilości witamin, minerałów i składników odżywczych.